Τετάρτη 29 Φεβρουαρίου 2012

Πότε ανάβει το λαμπάκι;

Η ανακάλυψη του λαμπτήρα πυρακτώσεως συνήθως αποδίδεται στον Τόμας Έντισον, ο οποίος έλαβε και το σχετικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις 27 Ιανουαρίου του 1880. Ωστόσο, οι προσπάθειες για την υλοποίηση αυτής της ιδέας είχαν ξεκινήσει πολλά χρόνια νωρίτερα και από διάφορους ερευνητές.
Τα πρώτα αξιόλογα πειράματα έγιναν στη δεκαετία του 1860 από τον άγγλο φυσικό και χημικό Τζόζεφ Σουάν, ο οποίος επεδίωξε να κατασκευάσει λάμπες με νήμα άνθρακα, αλλά η επιτυχία είχε μικρή διάρκεια, αφού έπειτα από μερικά λεπτά το νήμα καταστρεφόταν. Δεκαοκτώ χρόνια αργότερα, αποφάσισε να επαναλάβει τα πειράματά του, αξιοποιώντας μία νέα εφεύρεση, την αντλία υψηλού κενού. Ο Σουάν παρουσίασε την ηλεκτρική του λάμπα το 1879, αλλά διαπίστωσε ότι είχε αργήσει λίγο...
Μόλις λίγους μήνες νωρίτερα, ο Τόμας Έντισον είχε υποβάλει αίτηση ευρεσιτεχνίας για έναν όμοιο λαμπτήρα κενού. Την πρωτοχρονιά του 1879 παρουσίασε μια συστοιχία από 50 λαμπτήρες, οι οποίες έπαιρναν ρεύμα από μια γεννήτρια συνεχούς ρεύματος. Τρία χρόνια αργότερα άρχισε τη βιομηχανική παραγωγή τους στο ιδιόκτητο εργοστάσιο «Edison Lamp Company» στο Νιου Τζέρσεϊ, το οποίο είχε συγκροτήσει με ξένες χρηματοδοτήσεις. Στο μεταξύ, αντικατέστησε το νήμα άνθρακα από σκληρές ίνες γιαπωνέζικου μπαμπού.Ο Σουάν είχε αρχίσει την κατασκευή λαμπτήρων στη Μ. Βρετανία από το 1880, επιλέγοντας ως νήμα πυρακτώσεως ίνες βαμβακιού, επεξεργασμένες με άνθρακα.

Τζόζεφ Σουάν


Τόμας Έντισον 


Αλβέρτος Αïνστάιν

Ο Αλβέρτος Αϊνστάιν (Albert Einstein), είναι ο επιστήμονας που επηρέασε όσο κανένας άλλος την εξέλιξη της σύγχρονης φυσικής. Το όνομα του έγινε συνώνυμο με τη λέξη ιδιοφυία και είναι ο μόνος φυσικός που έχει γίνει τόσο γνωστός στο ευρύτερο κοινό. Το παράδοξο είναι ότι, ενώ όλοι έχουν ακούσει για τον Αϊνστάιν, λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν τι έχει προσφέρει στην επιστήμη. Είναι γνωστή η εξής στιχομυθία μεταξύ του Αϊνστάιν και του διάσημου κωμικού Τσάρλι Τσάπλιν: «Αγαπητέ Τσάπλιν, οι ταινίες σας είναι τόσο κατανοητές γι' αυτό είστε τόσο διάσημος», του λέει ο Αϊνστάιν. «Αγαπητέ Αϊνστάιν τα έργα σας είναι εντελώς ακατανόητα κι όμως είστε εξίσου διάσημος», απαντά ο Τσάπλιν.
Η ζωή του

Ο Αϊνστάιν γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου 1879 στην πόλη Ούλμ της Γερμανίας από Εβραίους γονείς. Το 1880 η οικογένεια του μετακόμισε στο Μόναχο. Εκεί ο Αϊνστάιν έζησε μέχρι τα δεκαέξι του χρόνια. Σαν παιδί ήταν αρκετά ήσυχο και μοναχικό. Σπάνια έκανε παρέα με άλλα παιδιά. Σαν μαθητής ήταν καλός, ειδικά στα μαθηματικά, χωρίς, όμως, να ξεχωρίζει ιδιαίτερα. Η κακή του μνήμη και ο αργός τρόπος ομιλίας έκαναν τους καθηγητές του να τον θεωρούν ένα μέτριο μαθητή, παρά το γεγονός ότι είχε καλύψει μέχρι τα δεκαέξι του χρόνια το διαφορικό και ολοκληρωτικό λογισμό.
Τα σχολεία της εποχής στηρίζονταν σε δύο αρχές: στην απομνημόνευση των γνώσεων και στη στρατιωτική πειθαρχία των μαθητών. Αυτά δεν βοηθούσαν το νεαρό Αϊνστάιν, που δεν είχε, όπως είπαμε, καλή μνήμη και είχε ελεύθερο πνεύμα. Αναπολώντας αργότερα αυτή την περίοδο ο Αϊνστάιν θα πει για το εκπαιδευτικό σύστημα: «Κατά την άποψη μου, το χειρότερο απ' όλα είναι να κτίζει το σχολείο το έργο του στη βάση του εκφοβισμού, της βίας και των τεχνητά δημιουργούμενων αυθεντιών. Τέτοιο σύστημα διαπαιδαγώγησης καταστρέφει τα υγιή αισθήματα και τον αυθορμητισμό των μαθητών, σκοτώνει την αυτοπεποίθηση τους. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούν ταπεινούς υποτακτικούς».

Η απέχθεια του για τον τρόπο που οι καθηγητές αντιμετώπιζαν τους μαθητές οδηγεί το δεκαεξάχρονο Αϊνστάιν στην απόφαση να εγκαταλείψει το σχολείο και να φύγει για το Μιλάνο, όπου είχε μετακομίσει προηγουμένως η οικογένεια του. Δίνει εισαγωγικές εξετάσεις για το Πολυτεχνείο της Ζυρίχης, αλλά αποτυγχάνει, παρόλο που πήρε άριστα στα Μαθηματικά και στη Φυσική. Οι γνώσεις του στη βιολογία και στις ξένες γλώσσες δεν ήταν αρκετές. Ο νεαρός Αϊνστάιν αναγκάζεται να φοιτήσει για ένα χρόνο στο σχολείο της ελβετικής πόλης Ααράου για να πάρει το απολυτήριο μέσης παιδείας, που επιτρέπει την εισαγωγή του χωρίς εξετάσεις στο Πολυτεχνείο.
Στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης ο Αϊνστάιν φοιτά μέχρι το 1900 και παίρνει δίπλωμα, που του επιτρέπει να διδάξει σε σχολεία μέσης εκπαίδευσης.
Το 1900 όμως, με την αποφοίτηση του από το Πολυτεχνείο βρέθηκε άνεργος. Απέτυχε να προσληφθεί στο Πολυτεχνείο και για τρία χρόνια είτε δούλευε σαν αναπληρωτής καθηγητής σε διάφορα σχολεία, είτε παρέδιδε ιδιαίτερα μαθήματα. Τον Ιούνιο του 1902 διορίζεται στο Γραφείο Ευρεσιτεχνίας της Βέρνης σαν Ειδικός τρίτης τάξης. Παρέμεινε σ' αυτή τη θέση μέχρι το 1909. Αυτά τα χρόνια ήταν τα πιο δημιουργικά στη ζωή του. Το 1905 διατύπωσε την Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας και δημοσίευσε σημαντικά άρθρα για την κίνηση Μπράουν και τα φωτόνια. Το 1909 ο Αϊνστάιν αφήνει το Γραφείο Ευρεσιτεχνίας και διορίζεται καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Το 1911 μετακομίζει στην Πράγα σε θέση καθηγητή Θεωρητικής Φυσικής, αλλά τον επόμενο χρόνο επιστρέφει στη Ζυρίχη, αυτή τη φορά στο Πολυτεχνείο. Το 1913 εκλέγεται μέλος της Πρωσικής Ακαδημίας Επιστημών και διορίζεται καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου (χωρίς υποχρεωτικό ωράριο διδασκαλίας) και διευθυντής του Φυσικού Ινστιτούτου. Το 1914 μετακομίζει με την οικογένεια του στο Βερολίνο.  Το 1915-1916 διατυπώνει τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας (ΓΘΣ), με βάση την οποία καταφέρνει να εξηγήσει θεωρητικά την κίνηση του πλανήτη Ερμή και προβλέπει την καμπύλωση των ακτινών του φωτός κατά τη διέλευση τους κοντά σε κάποιο αστρικό σώμα (π.χ. τον Ήλιο). Η επιβεβαίωση και των δύο προβλέψεων του, κατά την έκλειψη του Ήλιου το 1919, φέρνει τον Αϊνστάιν στο κέντρο της δημοσιότητας. Η θεωρία της Σχετικότητας, και ο δημιουργός της, γίνονται πρωτοσέλιδα στις πιο γνωστές εφημερίδες παγκόσμια.
Στη δεκαετία του 1920 ο Αϊνστάιν πραγματοποιεί επισκέψεις σε διάφορες χώρες: Ηνωμένες Πολιτείες, Ιαπωνία, Κίνα, Παλαιστίνη, Ισπανία, Νότια Αμερική. Παντού γίνεται δεκτός με ενθουσιασμό. Το αντίθετο συμβαίνει στην πατρίδα του. Λόγω της εβραϊκής του καταγωγής και της ξεκάθαρης αντίθεσης του με τον πόλεμο, ο Αϊνστάιν γίνεται μισητός στους φασίστες, που αρχίζουν να τον ενοχλούν, είτε με τη δημιουργία επεισοδίων στις διαλέξεις του, είτε με προσωπικές επιθέσεις στις εφημερίδες. Οι επιθέσεις εναντίον του Αϊνστάιν μετατρέπονται σε επιθέσεις και εναντίον της θεωρίας της Σχετικότητας. Ξεσπά διαμάχη μεταξύ των φυσικών για την ορθότητα της.
Το 1922 απονέμεται στον Αϊνστάιν το βραβείο Νόμπελ Φυσικής.
Το Δεκέμβρη του 1932 ο Αϊνστάιν αναχωρεί με τη σύζυγό του για τις Ηνωμένες Πολιτείες για ένα σύντομο ταξίδι. Όμως, ο ερχομός των ναζιστών στην εξουσία στη Γερμανία στις 30 Ιανουαρίου 1933 αναγκάζει τον Αϊνστάιν να επιστρέψει όχι στην πατρίδα του, αλλά στο Βέλγιο και μετά από λίγους μήνες να επιστρέψει στην Αμερική, στο Πρίνστον, όπου θα ζήσει μέχρι το τέλος της ζωής του. Παραιτείται από μέλος της Βαυαρικής Ακαδημίας Επιστημών και το 1940 παίρνει την αμερικανική υπηκοότητα, διατηρώντας ταυτόχρονα και την ελβετική υπηκοότητα.
Το 1939 συνυπογράφει τη γνωστή επιστολή προς τον Αμερικανό πρόεδρο Ρούσβελτ, με την οποία τον προειδοποιεί για τη δυνατότητα χρησιμοποίησης της ατομικής ενέργειας για πολεμικούς σκοπούς και εκφράζει τους φόβους του για την πιθανότητα να πραγματοποιηθεί κάτι τέτοιο από τους Γερμανούς. Στη δημιουργία της ατομικής βόμβας ο Αϊνστάιν δεν είχε καμιά, άμεση, ανάμιξη.
Το 1952 του προτείνουν να γίνει πρόεδρος του Ισραήλ, όμως ο Αϊνστάιν απορρίπτει την πρόταση.
Στις 18 του Απρίλη του 1955 ο Αϊνστάιν πεθαίνει στο νοσοκομείο του Πρίνστον. Η τέφρα του διασκορπίζεται σε άγνωστο μέρος.


Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

Ο ρόλος των ηφαιστείων και των σεισμών στις αλλαγές της φύσης

Δομή του εσωτερικού της Γης 
(ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ) 


Αίτνα

«ΠΟΜΠΗΙΑ, η τελευταία μέρα» 


Στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου

Μουσική: Νίκος Αντύπας
Πρώτη εκτέλεση: Άλκηστις Πρωτοψάλτη

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2012

Καθαρή Δευτέρα


Στις 27 Φεβρουαρίου φέτος, θα γιορτάσουμε και επίσημα πλέον στη χώρα μας την Καθαρή Δευτέρα. Είναι μια μέρα ιδιαίτερα σημαντική κυρίως για τα μικρά παιδιά. Μέρα χαλάρωσης και εκδρομής. Οι περισσότεροι από εμάς, όπως και αν είναι τα «οικονομικά» μας αυτήν την περίοδο όλο και κάτι θα κάνουμε για να αποδράσουμε.
Κλασικό έθιμο της μέρας, είναι τα «κούλουμα» και το πέταγμα του χαρταετού! Εξαιτίας του ότι έχει καθιερωθεί από τα παλιά ακόμα χρόνια, η Καθαρά Δευτέρα να είναι μέρα «Καθαρμού» τα φαγητά της μέρας αυτής είναι νηστίσιμα, όπως θαλασσινά, όσπρια, λαχανικά, οστρακοειδή και άλλα και η παραδοσιακή λαγάνα. Όλα αυτά λέγονται «κούλουμα». Σύμφωνα με την παράδοση, τα «κούλουμα» πήραν το όνομά τους από την λατινική λέξη «Cumulus», όπου σημαίνει αφθονία, αλλά και το τέλος. Εκφράζει δηλαδή το τέλος της Αποκριάς.
Έκτος όμως από το χαρταετό, ένα ακόμα παραδοσιακό έθιμο που γίνεται στην χώρα μας την Καθαρά Δευτέρα, είναι και τα «αλευρομουτζουρώματα». Το έθιμο αυτό λαμβάνει χώρα στο Γαλαξίδι! Είναι μια παράδοση χρόνων, όπου οι κάτοικοι χωρίζονται σε ομάδες… και αρχίζει ο πόλεμος. Τα πυρά είναι αλεύρι και χρωματιστή σκόνη!
Την Καθαρή Δευτέρα, ξεκινά και η νηστεία των σαράντα ημερών, η λεγόμενη «Σαρακοστή»! Οι μέρες αυτές της νηστείας, συμβολίζουν και τις αντίστοιχες ημέρες νηστείας, του Χριστού στην Έρημο.
Ετοιμάστε λοιπόν τον χαρταετό σας, με ιδιαίτερη προσοχή για το σωστό «ζύγι» και το σωστό μήκος της «ουράς» για να έχει εκείνο το απαιτούμενο ύψος που θα τον κάνει κυρίαρχο ανάμεσα στους άλλους!
Εσείς τι χαρταετό θα πετάξετε;
Καλή διασκέδαση σε όλους!!!!
Κάλλια

Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 2012

Αλλαγές στην επιφάνεια της Γης

Στο κεφάλαιο αυτό θα μάθετε:
  • για τις μεταβολές στην επιφάνεια της Γης και πού αυτές οφείλονται 
  • τι είναι διάβρωση και πού οφείλεται
Η Γη έχει ηλικία 4.600.000.000 ετών περίπου. Στο διάστημα αυτό η επιφάνειά της έχει αλλάξει πολλές φορές, επειδή επιδρούν πάνω σε αυτήν δυνάμεις από το εσωτερικό της (ηφαίστεια και σεισμοί) και δυνάμεις εξωτερικές, όπως η δύναμη του νερού και του ανέμου.
Θεαματική έκρηξη του ηφαιστείου στο Όρος Αγίας Ελένης 
στην πολιτεία της Ουάσινγκτον,ΗΠΑ, στις 18 Μαΐου 1980
Πριν από 200 εκατομμύρια χρόνια όλες οι ήπειροι ήταν ενωμένες σε μία υπερήπειρο, την Παγγαία
Εικόνα με κίνηση που δείχνει την διάσπαση της Παγγαίας και τον σχηματισμό των ηπείρων.


Διεθνής ομάδας επιστημόνων έδωσε στη δημοσιότητα μία φωτογραφία από ραντάρ με ακτίνες λέιζερ, η οποία απεικονίζει τις αλλαγές στην επιφάνεια της γης, μετά το σεισμό μεγέθους 7,2R που έπληξε την περιοχή Mexicali του Μεξικό, το 2010.
Η τεχνική αυτή μπορεί να εντοπίσει τις – μόλις λίγων εκατοστών- αλλαγές στην επιφάνεια της γης: Στην φωτογραφία που βλέπετε, το μπλε χρώμα παρουσιάζει τις περιοχές όπου παρατηρήθηκε μείωση του ύψους της επιφάνειας της γης, ενώ το κόκκινο καταδεικνύει τις περιοχές που σημειώθηκε αύξηση.
(http://peristerinews.gr )
Η βροχή, το χιόνι, το νερό του ποταμού, η θάλασσα κατατρώγουν σιγά-σιγά το έδαφος και τα βράχια. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται διάβρωση και ειδικότερα επειδή οφείλεται στο νερό ονομάζεται υδάτινη διάβρωση. Πολλές φορές, κατά τη διάρκεια της διάβρωσης αυτής, μικρά και μεγάλα κομμάτια αποσπώνται από την επιφάνεια της Γης και με τη δράση του ανέμου μεταφέρονται μακριά, αλλάζοντας και εκεί τη μορφή της επιφάνειας της. Οι αλλαγές που προκαλεί ο άνεμος στην επιφάνεια της Γης αποτελούν την αιολική διάβρωση.
Καθώς ο ποταμός κινείται προς τις εκβολές του, μεταφέρει χώματα από διάφορα πετρώματα και πολλά άλλα υλικά (απο­τέλεσμα της διάβρωσης), τα οποία κάνουν το έδαφος εύφορο. Το έδαφος αυτό ονομάζεται προσχωσιγενές. Τα προσχωσιγενή εδάφη είναι γόνιμα για τις καλλιέργειες.

(όξινη βροχή)


αποτελέσματα όξινης βροχής 

τα μαρμάρινα ιστορικά μνημεία είναι το πιο συνηθισμένο θύμα της όξινης βροχής 
Πολύ συχνά οι ανθρώπινες ενέργειες γίνονται αιτία για να προκληθεί διάβρωση του εδάφους. Μερικές από τις ενέργειες αυτές είναι η καταστροφή των δασών (πυρκαγιές, ανεξέλεγκτη υλοτομία) και η υπερβόσκηση.
Γεωγραφικό γλωσσάριο 
Διάβρωση: το φαινόμενο της μείωσης των επιφανειακών πετρωμάτων από φυσικά αίτια
Αιολική διάβρωση: η διάβρωση που οφείλεται στον άνεμο
Όξινη βροχή: βροχή που περιέχει σε μεγάλη ποσότητα οξέα, τα οποία βρίσκονται στην ατμόσφαιρα σε αέρια μορφή
Προσχωσιγενές έδαφος: έδαφος που σχηματίζεται από τη μεταφορά χωμάτων και άλλων υλικών, η οποία γίνεται από το νερό των ποταμών
Υδάτινη διάβρωση: η διάβρωση που οφείλεται στο νερό
Υλοτομία: η κοπή των δέντρων στο δάσος

για το σπίτι
το γεωγραφικό γλωσσάριο
Τετράδιο Εργασιών (σελίδα 38 - άσκηση  1)
http://dim-rizou.pel.sch.gr/ergasies/nero/page09.html

Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2012

στατικός ηλεκτρισμός

ασκήσεις

  • Να γράψετε τα παρακάτω ρήματα στους τρεις μελλοντικούς χρόνους:

μιλάει, προέρχονται, ταξίδεψε, έμαθε, επεκτάθηκε, μπήκαν, βυθίστηκε
  • Να διαβάσετε τα επιρρήματα (βιβλίο γραμματικής - σελίδα 163)

Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2012

25. Το Βυζάντιο φτάνει στο απόγειο της ακμής του

Από τον 9ο έως τον 11ο αιώνα το Βυζαντινό κράτος κυβέρνησαν αυτοκράτορες της μακεδονικής δυναστείας (σειρά αυτοκρατόρων που ανήκαν στην ίδια οικογένεια ή κατάγονταν από την ίδια περιοχή)

Βασίλειος Α',ο Μακεδών

αυτοκράτορες μακεδονικής δυναστείας

Βασίλειος Α' ο Μακεδών (867-886)
Λέοντας Στ' ο Σοφός (886-911)
Αλέξανδρος (912-913)
Κωνσταντίνος Ζ' ο Πορφυρογέννητος (913-959)
Ρωμανός Α Λεκαπηνός (920-944)
Ρωμανός Β'(959-963)
Νικηφόρος Β' Φωκάς (963-969)
Ιωάννης Α' Τσιμισκής (969-976)
Βασίλειος Β' ο Βουλγαροκτόνος (976- 1025)
Κωνσταντίνος Η'(1025-1028)
Ρωμανός Γ' ο Αργυρός (1028-1034)
Μιχαήλ Δ' ο Παφλαγόνας (1034-1041)
Μιχαήλ Ε' ο Καλαφάτης (1041-1042)
Ζωή και Θεοδώρα (1042)
Κωνσταντίνος Θ' ο Μονομάχος (1042-1055)
Θεοδώρα (1055-1056),
Μιχαήλ Στ΄ ο Στρατιωτικός (1056-1057).

Βασίλειος Β'
Στο διάστημα αυτό οι Μακεδόνες αυτοκράτορες, για την αντιμετώπιση των εξωτερικών θεμάτων:
Οργάνωσαν αξιόμαχο στρατό και απελευθέρωσαν πολλά από τα κατακτημένα βυζαντινά εδάφη, στην Ανατολή, στη Δύση και στα Βαλκάνια. 

Έκλεισαν συνθήκες ειρήνης και φιλίας με τους λαούς του Βορρά και διέδωσαν το χριστιανισμό και το βυζαντινό πολιτισμό στις χώρες τους.
Ξαναπήραν από τους Σαρακηνούς τον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων και τα βυζαντινά εμπορικά καράβια ανοίχτηκαν ξανά στο Αιγαίο, τη Μεσόγειο, την Αδριατική και τη νότια Ιταλία.
Ιδιαίτερη φροντίδα όμως έδειξαν και για την εσωτερική οργάνωση και καλή λειτουργία του κράτους.
Για να το επιτύχουν:
Οργάνωσαν καλύτερα τα Θέματα της αυτοκρατορίας και πρόσθεσαν σ’ αυτά και νέα από τις απελευθερωμένες και τις ακριτικές περιοχές.
Επανέφεραν την ηρεμία στην ταραγμένη από τις διαμάχες της εικονομαχίας εκκλησία και την έστρεψαν σε έργα ειρηνικά και φιλανθρωπικά.
Ρύθμισαν με νέους νόμους (Επαναγωγή και Πρόχειρο Νόμο) τα καθήκοντα των αρχόντων, καθόρισαν τις σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας και προσάρμοσαν το δίκαιο στις συνθήκες της εποχής.
Με το «Επαρχιακό βιβλίο» ρύθμισαν τα θέματα των εμπορικών συναλλαγών και έβαλαν τάξη στη λειτουργία των βιοτεχνιών και των επαγγελματιών, καθώς και στα όρια κέρδους καθενός.
Συνέχισαν την προσπάθεια των Ισαύρων για την προστασία των μικροϊδιοκτητών και των ελεύθερων γεωργών από τους δυνατούς και επέβαλαν σ’ αυτούς το νόμο του «Αλληλέγγυου». Αυτός όριζε ότι οι πλούσιοι γαιοκτήμονες, μαζί με τους δικούς τους φόρους, πληρώνουν στο κράτος και τους φόρους των φτωχών γειτόνων τους, όταν εκείνοι αδυνατούν.
Τα μέτρα αυτά βοήθησαν στην ανάπτυξη της γεωργίας, της βιοτεχνίας, της ναυτιλίας και του εμπορίου κι έφεραν πλούτο και δόξα στην αυτοκρατορία. Η περίοδος αυτή ήταν από τις πιο λαμπρές για την αυτοκρατορία και ονομάστηκε «χρυσή εποχή του Βυζαντίου».

εργασία για το σπίτι
Να γράψετε μία σύντομη περίληψη του μαθήματος (10 - 12 σειρές). Στην περίληψη να αναφέρετε τα σημαντικότερα σημεία του κειμένου.
Μελετώντας τις γραπτές πηγές
Για ποιες αυθαιρεσίες κατηγορεί ο Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος τους "Δυνατούς" και πώς αντιλαμβάνεστε τη φράση "τους κάνουν μετανάστες στον τόπο τους και στα κτήματά τους";  (πηγή 2)
Ποια αποτελέσματα είχε για την κοινωνία του Βυζαντίου ο νόμος "Οι δυνατοί επιθυμούμε... της δικής τους τάξης"; (πηγή 4β)

Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2012

Ατλαντίδα


Μια νύχτα με πανσέληνο
γυρεύω να σε δω
σ' ένα τοπίο αέρινο
θαλασσινό κι εβένινο
να βγεις απ' το νερό

Δελφίνια παιχνιδιάρικα
σου λύνουν τα μαλλιά
φεγγάρια διαβατάρικα
και μάτια ταξιδιάρικα
μου παίρνουν τη μιλιά

Βάλε φουστάνι πράσινο
στο χρώμα την ελπίδα
και πάρε με στο γυάλινο
βυθό της Ατλαντίδας

Της θάλασσας τα πλάσματα
αρχίζουν το χορό
και πριν να 'ρθουν χαράματα
στης πόλης σου τ' αγάλματα
θα βρίσκομαι κι εγώ

Βάλε φουστάνι πράσινο
στο χρώμα την ελπίδα
και πάρε με στο γυάλινο
βυθό της Ατλαντίδας

Στίχοι: Λίτσα Μπεσκάκη

Μουσική: Παντελής Θαλασσινός

Χαρακτηριστικά οικοσυστήματα της Ελλάδας

Στο κεφάλαιο αυτό θα μάθετε:
_ τι είναι οικοσύστημα
_ για τα γνωστότερα οικοσυστήματα της χώρας μας
_ γιατί πρέπει να προστατεύουμε τα οικοσυστήματα 

Οικοσύστημα: όλοι οι φυτικοί και οι ζωικοί οργανισμοί μιας περιοχής, καθώς και οι σχέσεις που υπάρχουν μεταξύ αυτών και μεταξύ των αβιοτικών στοιχείων (νερό, χώμα, αέρας, θερμοκρασία κ.λπ.) της περιοχής
Αβιοτικό: κάθε στοιχείο που δεν έχει ζωή
Βιοτικό: κάθε στοιχείο που έχει ζωή, δηλαδή κάθε φυτικός και ζωικός οργανισμός
Πόροι: τα βιοτικά και αβιοτικά στοιχεία μιας περιοχής, τα οποία χρησιμοποιεί ο άνθρωπος για να καλύψει τις ανάγκες του
Ελληνικά οικοσυστήματα
Η χώρα μας λόγω του πολύμορφου ανάγλυφου της έχει ποικίλα και ενδιαφέροντα οικοσυστήματα. Ο ταξιδιώτης του ελληνικού χώρου κατά την περιήγηση του συναντά ορεινά, πεδινά, νησιωτικά και θαλάσσια οικοσυστήματα αξεπέραστου κάλλους. Στους τόπους αυτούς τα είδη της χλωρίδας και της πανίδας συμβιώνουν αρμονικά. Πολλά είναι τα σπάνια ζώα και φυτά που προκαλούν το θαυμασμό, αλλά και έχουν ανάγκη προστασίας από την εξαφάνιση.
Ο υγρότοπος Ψαλιδίου λειτουργούσε στα χρόνια της Ιταλικής κατοχής του νησιού της Κω σαν αλυκή. Τα τελευταία χρόνια η φύση κάλυψε τη διώρυγα επικοινωνίας του με τη θάλασσα, με χώμα και βλάστηση. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ένα έλος, που όμως εξελίχθηκε σε κορυφαίο βιότοπο. 
Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τα δεκάδες πουλιά που φωλιάζουν ή επισκέπτονται τον υγρότοπο. Ανάμεσα σε αυτά συγκαταλέγονται και μερικά από από τα πλέον εντυπωσιακά είδη όπως τα φλαμίνγκο, οι λευκοτσικνιάδες και οι αργυροτσικνιάδες.
Εδώ βιώνουν και δεκάδες νεροχελώνες, ενώ η οργιώδης υγροτοπική βλάστηση δίνει στο τοπίο μια ξεχωριστή ομορφιά.
Περιήγηση στον υγρότοπο στο Ψαλίδι και στην Αλυκή στο Τιγκάκι, της Κω, προστατευόμενες περιοχές, ενταγμένες στο δίκτυο NATURA.: κάντε κλικ εδώ

ενεργό link
για το σπίτι
το γεωγραφικό γλωσσάριο
Τετράδιο Εργασιών : 
σελίδα 35 άσκηση  2
σελίδα 36 ασκήσεις 1 και 2

Πολλαπλασιασμός δεκαδικών αριθμών

Για να πολλαπλασιάσουμε δύο δεκαδικούς αριθμούς μεταξύ τους ή έναν δεκαδικό μ' έναν ακέραιο, τότε:
πολλαπλασιάζουμε μεταξύ τους τους αριθμούς, όπως και στους ακεραίους και στο αποτέλεσμα βάζουμε υποδιαστολή μετρώντας από δεξιά προς τα αριστερά τόσα ψηφία όσα ήταν συνολικά τα δεκαδικά ψηφία στους δύο αριθμούς.

χαρταετοί

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης

Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2012

24. Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς


Παράδειγμα εικονοκλαστικής διακόσμησης 
στο ναό της Αγίας Ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη: 
Ένας απλός σταυρός

http://www.ime.gr/chronos/09/gr/p/610/main/p4e.html
ερωτήσεις για την κατανόηση του κειμένου
Ποιες ήταν οι αιτίες της εικονομαχίας;
Ποιες ήταν οι αντιμαχόμενες παρατάξεις και τι υποστήριζαν;
Πόσο διήρκεσε ο διχασμός και ποια  ήταν τα αποτελέσματά του;
Πώς σταμάτησε η εικονομαχία;

Στο κείμενο 6 (ΒΜ σελ. 74) η σύγχρονη ιστορικός Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ αμφισβητεί την αντικει­μενικότητα των εικονολατρικών μαρτυριών. Διαβάστε τα κείμενα 3, 4 και 5 του Θεο­φάνη (ΒΜ σελ. 74), παρατηρήστε και την εικόνα 1, και εντοπίστε στοιχεία φανατισμού που στηρί­ζουν την άποψή της.

Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2012

Κρι-κρι

Το κρι-κρι(Capra aegagrus creticus), μερικές φορές αποκαλούμενο κρητική αίγα, αγρίμι ή κρητικό αγριοκάτσικο, θεωρείται υποείδος του αγριοκάτσικου. Το κρι-κρι είναι ένα μεγάλο οπληφόρο θηλαστικό γηγενές της ανατολικής Μεσογείου το οποίο σήμερα βρίσκεται μόνο στην Κρήτη και τρία μικρά νησάκια κοντά της (νήσοι Δία, Θοδωρού, και Άγιοι Πάντες).
Το κρι-κρι έχει ανοιχτόχρωμη καφέ γούνα με μια πιο σκούρα λωρίδα γύρω από το λαιμό του. Έχει δύο κέρατα τα οποία διευθύνονται προς τα πίσω. Στο φυσικό τους τόπο είναι ντροπαλά και ξεκουράζονται στη διάρκεια της ημέρας. Αποφεύγουν τους τουρίστες και κάνουν μεγάλα πηδήματα ή ανεβαίνουν απότομες πλαγιές χωρίς πρόβλημα.
Το κρι-κρι δεν θεωρείται αυτόχθων της Κρήτης, αλλά εισήχθη στη Μινωική εποχή. Πάντως, δεν εμφανίζεται πουθενά αλλού και συνεπώς θεωρείται ενδημικό είδος της Κρήτης. Παλιότερα ήταν κοινό σε όλο το Αιγαίο αλλά το τελευταίο του καταφύγιο είναι στις κορυφές των Λευκών Ορέων στη δυτική Κρήτη – ιδιαίτερα σε μία σειρά σχεδόν κατακόρυφων βράχων 900 μέτρων στο φαράγγι της Σαμαριάς. Το φαράγγι έχει ανακηρυχθεί Εθνικός Δρυμός για να προστατευθεί η σπάνια πανίδα και χλωρίδα του. Φιλοξενεί άλλα 14 ενδημικά ζωικά είδη και προστατεύεται από την UNESCO ως Απόθεμα της Βιόσφαιρας (Biosphere Reserve).

Το 1960, το κρι-κρι ήταν απειλούμενο είδος με καταγεγραμμένα λιγότερα από 200. Ήταν η μόνη πηγή κρέατος για τους αντάρτες την εποχή της Κατοχής στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η απειλή για το κρι-κρι ήταν ο κυριότερος λόγος ανακήρυξης της Σαμαριάς ως εθνικού δρυμού στις αρχές της δεκαετίας του '60. Υπάρχουν ακόμα μόνο περί τα 2000 ζώα στο νησί και θεωρούνται ακόμα απειλούμενα: τα βοσκοτόπια σπανίζουν και ασθένειες τα προσβάλλουν. Η ανάμειξη με την κοινή αίγα είναι όμως ο μεγαλύτερος κίνδυνος. Το κυνήγι τους απαγορεύεται αυστηρά στο νησί ενώ επιτρέπεται κατόπιν ειδικής αδείας από το δασαρχείο Ηρακλείου στο νησάκι Δία.
Ιωάννα

Θαλασσαετός (Haliaaetus albicilla), Στεπογέρακο (Falco cherrug)

Θαλασσαετός (Haliaaetus albicilla)
Είναι ένας από τους πιο εντυπωσιακούς αετούς της Ελλάδας με άνοιγμα φτερών 190 – 240 εκ. και χαρακτηριστική λευκή ουρά στα ενήλικα πουλιά. Τον χειμώνα στους μεγάλους υγροτόπους της Βόρειας Ελλάδας και κυρίως στο δέλτα του Έβρου συγκεντρώνονται αρκετοί νεαροί θαλασσαετοί που έρχονται από βορειότερα για να περάσουν το χειμώνα.
Τα ζευγάρια θαλασσαετών που φωλιάζουν στη χώρα μας δεν ξεπερνούν τα 6 και βρίσκονται όλα στη βόεια και βορειοανατολική Ελλάδα.
Ο θαλασσαετός τρέφεται με ψάρια, θηλαστικά, υδρόβια πουλιά αλλά και ψοφίμια. Οι φωλιές των θαλασσαετών είναι πάντα σε δέντρα, σε παρόχθια δάση ή σε λοφώδεις περιοχές. Η αναπαραγωγική περίοδος ξεκινά πολύ νωρίς και ήδη από τα μέσα Φεβρουαρίου κλωσάει αυγά. Όπως όλα τα μεγάλα αρπακτικά είναι είδος που υπερασπίζεται την επικράτεια του. Πριν ξεκινήσει η φωλεοποίηση το ζευγάρι κάνει γαμήλιες πτήσεις που περιλαμβάνουν μεγάλους κύκλους ψηλά στον ουρανό, απότομες βουτιές του πάνω πουλιού προς τα κάτω, άγγιγμα των ποδιών, καθώς κι έντονα καλέσματα κοντά στη φωλιά.
Στεπογέρακο (Falco cherrug) 


Το Στεπογέρακο είναι μεγαλόσωμο γεράκι που έχει παρατηρηθεί και φωτογραφηθεί στο παρελθόν στην Κατάκαλη. Πρόκειται για είδος που έχει παρατηρηθεί ελάχιστες φορές στην Ελλάδα. Δεν φαίνεται ότι αποτελεί τακτικό επισκέπτη, αλλά λόγω του ότι δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό, και του ότι δεν βρίσκονται συχνά έμπειροι στην αναγνώριση αυτού του είδους ορνιθολόγοι στην περιοχή, είναι εντελώς άγνωστη η συχνότητα παρουσίας του. Ανήκει στην τάξη ιερακόμορφα.

Περιγραφή: Τα ενήλικα έχουν άσπρο κεφάλι, με μικρές σκούρες πιτσιλιές ή χρώματα. Τα μουστάκια του προσώπου είναι μικρά και ασαφή. Το πάνω μέρος του σώματος είναι σκούρο καφέ ενώ το κάτω είναι άσπρο με πολλές σκούρες καφέ κηλίδες, ιδίως στην κοιλιά και στους μηρούς. Τα νεαρά είναι πιο σκούρα, ιδίως στο κάτω μέρος. Κήρωμα και πόδια γκριζογάλανα σε μικρή ηλικία και κίτρινα στα ενήλικο.
Γενικά χαρακτηριστικά: Είναι το μεγαλύτερο γνήσιο γεράκι της χώρας μας και μόνο με τον Χρυσογέρακα μπερδεύεται. Είναι πάντως πιο βαρύ τόσο στο πέταγμα όσο και όταν κυνηγάει, γι" αυτό άλλωστε και προτιμάει πιο αργοκίνητη λεία από τα αλλά γεράκια. Περνάει πολλές ώρες καθισμένος στο χώμα και συχνά πετάει χαμηλά πάνω από το έδαφος. Χρησιμοποιείται πολύ από τους Μουσουλμάνους Ιερακοθήρες και κυρίως για το κυνήγι των αγριόγαλων.
Οικότοπος: Είναι αρπακτικό των ανοιχτών εκτάσεων της Ευρασίας. Προτιμάει κυρίως στέπες, μισοδασωμένες πεδιάδες, χαμη­λούς λόφους και, πιο σπάνια, ψηλά οροπέδια. Το χειμώνα συχνάζει κυρίως σε υγρότοπους.
Βιολογία: Δείχνει φανερή προτίμηση στα τρωκτικά και ιδιαίτερα στους Σπερμόφιλους (C. citellus).
Τρέφεται επίσης με πολλών ειδών πουλιά μεσαίου ή και μεγάλου μεγέθους καθώς και ερπετά. Φωλιάζει σε δένδρα ή σε βράχους, συνήθως δε καταλαμβάνει τη φωλιά κάποιου κορακοειδούς. Αρχές του Απρίλη γεννάει 4-5 αυγά πού τα κλωσάει μόνο το θηλυκό για 28-30 ήμερες. Όταν υπάρχει αρκετή τροφή επιζούν όλα τα μικρά, πού κάνουν το πρώτο τους πέταγμα στην ηλικία των 40-45 ήμερων.
Κατάσταση στην Ελλάδα: Είναι πολύ πιθανόν ότι ο Κυνηγογέ­ρακας φωλιάζει κάπου στη Β. Θράκη αλλά αυτό δεν έχει ακόμη αποδειχθεί. Είναι πάντως σπάνιος στην χώρα μας και λίγα μόνο άτομα ξεχειμωνιάζουν στους μεγάλους υγρότοπους της Β. Ελλάδας ή απλώς περνάει κατά τη μετανάστευση του.

Στέργιος

Ερημοσφυριχτής

Ο Ερημοσφυριχτής είναι ένα μεσαίου μεγέθους παρυδάτιο πουλί που φωλιάζει σε στεππικές και ημιστεππικές εκτάσεις, από τα υψίπεδα της ανατολικής Τουρκίας μέχρι την κεντρική Ασία. Αμέσως μετά την αναπαραγωγή μεταναστεύει σε μεγάλες αποστάσεις και ξεχειμωνιάζει κυρίως στις ακτές της ανατολικής Αφρικής, του Ινδικού Ωκεανού και της Αυστραλασίας. Λίγα δε άτομα ξεχειμωνιάζουν στην ανατολική Μεσόγειο. Ο παγκόσμιος πληθυσμός του είναι δύσκολο να εκτιμηθεί λόγω της τεράστιας και ακανόνιστης γεωγραφικής κατανομής του. Υπολογίζεται σε 180.000-360.000 άτομα (κατηγορία Least Concern στην IUCN Red List)1.
Στη δυτική Παλαιαρκτική αναγνωρίζονται 2 υποείδη: το C.l.columbinus (από κεντρική Μικρά Ασία, Συρία, Καυκάσια και Ιράν ως το δυτικό Αφγανιστάν) και το C.l.crassirostris (από τη λίμνη Κασπία ως τη λίμνη Ζαϊσάν).
Η πρώτη επιβεβαιωμένη καταγραφή του για την Ελλάδα είναι πιθανόν να μην είχε γίνει ποτέ ή να καθυστερούσε για περισσότερο από μισό αιώνα. Στις 23 Δεκεμβρίου 1900, ο κύριος Merlin ο νεώτερος, συνέλεξε ένα «ηλικιωμένο θηλυκό άτομο με πλήρες χειμερινό πτέρωμα» κάπου…κοντά στη Λαμία. Το αναγνώρισε σαν Αμμοσφυριχτή (Charadrius hiaticula ή -καλύτερα- Aegialitis hiaticula όπως ήταν τότε η επιστημονική του ονομασία) και το έστειλε μαζί με άλλα δείγματα στον W.Schlüter, ιδιοκτήτη του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της γερμανικής πόλης Halle. Ο τελευταίος διέκρινε ότι η ανοιχτόχρωμη γκριζοκαστανή ταινία στο στήθος δεν διακόπτονταν και υπέθεσε ότι ίσως επρόκειτο για κάποιο ασιατικό είδος σφυριχτή, που εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό έδαφος. Λίγο αργότερα ο Dr Otmar Reiser επιβεβαίωσε την υποψία του: το πουλί άνηκε στο είδος Eudromias geoffroyi, η επιστημονική ονομασία της εποχής εκείνης για τονCharadrius leschenaultii. Δυστυχώς μέχρι σήμερα και παρόλες τις προσπάθειες, δεν γνωρίζουμε την τύχη αυτού του δείγματος.
Νεαρό άτομο, Νάξος, Αύγουστος 2006 (Χρήστος Βλάχος)
Έπρεπε ωστόσο να περάσουν 54 ολόκληρα χρόνια για να καταγραφεί και πάλι το είδος στην Ελλάδα. Στα τέλη του καλοκαιριού του 1954, ο Αμερικανός ορνιθολόγος George Elder Watson επισκέφτηκε τους υγροτόπους του Μεσολογγίου. Εκεί το διήμερο 30 και 31 Αυγούστου παρατήρησε 2 άτομα του είδους. Λίγες μέρες αργότερα, στις 16 Σεπτεμβρίου, βρέθηκε στην ίδια σχεδόν περιοχή με τον Merlin, στην Αγία Τριάδα Φθιώτιδας, ένα χωριό κοντά στις εκβολές του Σπερχειού ποταμού, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τη Λαμία. Τότε εντόπισε ένα μικρό σμήνος από 6 Ερημοσφυριχτές και συνέλεξε 1 ενήλικο αρσενικό άτομο. Μετά από εξέταση, το καταχώρησε σαν Charadrius leschenaultii columbinus, το υποείδος που απαντάται και στην Ελλάδα. Το δείγμα βρίσκεται σήμερα στο Yale Peabody Museum (αριθμός 32524) και το σμήνος των 6 ατόμων παραμένει το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί ποτέ στη χώρα μας. Ακολουθούν 2 καταγραφές 5 ατόμων, το 1990 στον Αποσελέμη της Κρήτης και το 2009 στην Κλείσοβα του Μεσολογγίου.
Οι επόμενες 2 καταγραφές έγιναν στο νησί της Κω, στα Δωδεκάνησα, τον Απρίλιο του 1966 και τον Σεπτέμβριο του 1967, από τους H.Pieper και R.Koch αντίστοιχα, χωρίς όμως να δίνονται περισσότερα στοιχεία για τον αριθμό των ατόμων, τις τοποθεσίες και τις ημερομηνίες των παρατηρήσεων. Κατοπινά προστέθηκαν άλλες 6 καταγραφές, όλες από την δυτική Ελλάδα: 5 στην Αλυκή Αιγίου και 1 στο Μεσολόγγι, το χρονικό διάστημα 1989-1994. Όλες μαζί αυτές -11 συνολικά- αναγράφονται στο βιβλίο «The Birds of Greece».
Τα επόμενα χρόνια η αύξηση (έστω και μικρή) των παρατηρητών πουλιών, η ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιών (με έμφαση στην ευρύτερη διάδοση του διαδικτύου) και ειδικά η ίδρυση της Επιτροπής Αξιολόγησης Ορνιθολογικών Παρατηρήσεων (το 2004) συνετέλεσαν στην συλλογή, αξιολόγηση και τελικά έγκριση άλλων 39 καταγραφών του είδους στην Ελλάδα, φτάνοντας στον αριθμό των 50 επιβεβαιωμένων παρατηρήσεων. Ως εκ τούτου, το είδος δεν θεωρείται πλέον σπάνιο για την Ελλάδα και δεν θα περιλαμβάνεται στον Κατάλογο των Σπάνιων Πουλιών της Ελλάδας (http://rarities.ornithologiki.gr/gr/eaop/rare_bird_list.htm).
Αναλυτικά οι καταγραφές αυτές είναι:
01. Στερεά Ελλάδα, Φθιώτιδα, Λαμία, 23 Ιανουαρίου 1900, 1 ενήλικο θηλυκό
02. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Μεσολόγγι, 30-31 Αυγούστου 1954, 2 άτομα
03. Στερεά Ελλάδα, Φθιώτιδα, Αγία Τριάδα, 16 Σεπτεμβρίου 1954, 6 άτομα, συλλέχθηκε 1 ενήλικο αρσενικό C.l.columbinus
04. Δωδεκάνησα, Κως, Απρίλιος 1966
05. Δωδεκάνησα, Κως, Σεπτέμβριος 1967
06. Πελοπόννησος, Αχαΐα, Αλυκή Αιγίου, 22-23 Ιουνίου 1989, 1 ενήλικο θηλυκό
07. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Λιμνοθάλασσα Τουρλίδα, 2-3 Αυγούστου 1989, 1 ενήλικο
08. Πελοπόννησος, Αχαΐα, Αλυκή Αιγίου, 9 Αυγούστου 1990, 1 νεαρό
09. Κρήτη, Ηράκλειο, Εκβολή Αποσελέμη, 4 Σεπτεμβρίου 1990, 5 άτομα
10. Πελοπόννησος, Αχαΐα, Αλυκή Αιγίου, 4 Αυγούστου 1991, 1 νεαρό
11. Πελοπόννησος, Αχαΐα, Αλυκή Αιγίου, 26 Ιουλίου 1994, 1 νεαρό
12. Στερεά Ελλάδα, Αττική, Λιμνοθάλασσα Σκάλας Ωρωπού, 8 Αυγούστου 1994, 1 ενήλικο
13. Πελοπόννησος, Αχαΐα, Αλυκή Αιγίου, 9 Αυγούστου 1994, 1 νεαρό
14. Πελοπόννησος, Αχαΐα, Αλυκή Αιγίου, 26 Αυγούστου 1995, 1 νεαρό
15. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 7 Οκτωβρίου 1995, 1 άτομο
16. Κρήτη, Λασίθι, Μακρύγιαλος, 23 Μαρτίου 1997, 3 ενήλικα
17. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Εκβολές Εύηνου, 3 Απριλίου 1997, 1 ενήλικο αρσενικό
18. Πελοπόννησος, Αχαΐα, Αλυκή Αιγίου, 12 Αυγούστου 1997, 1 άτομο
19. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Γλυφάδα, 15 Αυγούστου 1997, 1 νεαρό
20. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Εκβολές Εύηνου, 15 Σεπτεμβρίου 1997, 1 άτομο
21. Κρήτη, Χανιά, Ελαφονήσι, 16 Ιανουαρίου 1998, 1 πρώτου χειμώνα C.l.columbinus
22. Στερεά Ελλάδα, Αττική, Λιμνοθάλασσα Σκάλας Ωρωπού, 11 Ιουνίου 1998, 1 ενήλικο αρσενικό
23. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Εκβολές Εύηνου, 24 Αυγούστου 1998, 1 άτομο
24. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Λιμνοθάλασσα Κλείσοβα, 9 Σεπτεμβρίου 1999, 1 ενήλικο θηλυκό
25. Λήμνος, Μούδρος, Κέρος, 17 Αυγούστου 1999, 1 νεαρό
26. Κυκλάδες, Νάξος, Έλος Ποταμίδες, 16 Ιουνίου 2001, 1 άτομο
27. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αγίου Προκοπίου, 11 Αυγούστου 2001, 1 ενήλικο θηλυκό
28. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αγίου Προκοπίου, 16 Σεπτεμβρίου 2001, 1 πρώτου χρόνου
29. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 4 Σεπτεμβρίου - 3 Δεκεμβρίου 2002, 1 ενήλικο αρσενικό
30. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 25 Σεπτεμβρίου - 26 Νοεμβρίου 2002, 1 ενήλικο θηλυκό
31. Κρήτη, Χανιά, Ελαφονήσι, 10 Νοεμβρίου 2004 και 9 Ιανουαρίου 2005, 1 ενήλικο
32. Κρήτη, Χανιά, Φραγκοκάστελλο, 16 Οκτωβρίου 2005, 1 ενήλικο
33. Ήπειρος, Άρτα, Λιμνοθάλασσα Κόφτρα, 9 Ιουλίου 2006, 1 νεαρό
34. Επτάνησα, Κέρκυρα, Αλυκές Λευκίμμης, 15 Ιουλίου 2006, 1 νεαρό
35. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αγίου Προκοπίου, 30-31 Αυγούστου 2006, 1 νεαρό
36. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 4-5 Οκτωβρίου 2006, 1 ενήλικο
37. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 8 Νοεμβρίου 2006, 1 ενήλικο
38. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 17 Δεκεμβρίου 2006 – 6 Σεπτεμβρίου 2007, 2 ενήλικα
39. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Λιμνοθάλασσα Κλείσοβα, 29 Σεπτεμβρίου 2007, 1 ενήλικο C.l.columbinus
40. Κρήτη, Χανιά, Βιγλιά, 12-13 Νοεμβρίου 2007, 1 ενήλικο
41. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Λιμνοθάλασσα Κλείσοβα, 1 Δεκεμβρίου 2007 και 13 Ιανουαρίου 2008, 3 ενήλικα C.l.columbinus
42. Κρήτη, Χανιά, Βιγλιά, 4 Ιανουαρίου και 3-5 Μαρτίου 2008, 1 ενήλικο αρσενικό C.l.columbinus
43. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 29 Φεβρουαρίου - 1 Μαρτίου 2008, 1 πρώτου χειμώνα
44. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Γλυφάδα, 17 και 19 Αυγούστου 2008, 1 ενήλικο C.l.columbinus
45. Δωδεκάνησα, Κως, Λιμνοθάλασσα Τιγκάκι, 7 και 12 Σεπτεμβρίου και 5 Οκτωβρίου 2008, 1 ενήλικο
46. Κρήτη, Χανιά, Ελαφονήσι, 12 Σεπτεμβρίου 2008, 1 ενήλικο
47. Κρήτη, Χανιά, Βιγλιά, 2 Νοεμβρίου – 11 Δεκεμβρίου 2008, 1 ενήλικο C.l.columbinus
48. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 28 Μαρτίου 2009, 1 ενήλικο
49. Κυκλάδες, Νάξος, Λιμνοθάλασσα Αλυκή, 26 Σεπτεμβρίου 2009, 1 ενήλικο
50. Στερεά Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία, Λιμνοθάλασσα Κλείσοβα, 15 Νοεμβρίου 2009, 5 ενήλικα
Οι περισσότερες παρατηρήσεις έχουν πραγματοποιηθεί σε υγροτόπους της νοτιοδυτικής Νάξου (15), του Μεσολογγίου και της Κρήτης (από 9), και στην Αλυκή Αιγίου . Αντίθετα, δεν έχει εντοπιστεί ακόμα στη βόρεια Ελλάδα και υπάρχουν μόνο λίγες ανεπιβεβαίωτες εμφανίσεις στη Λέσβο. Ο Αύγουστος και ο Σεπτέμβριος είναι οι καλύτεροι μήνες για να παρατηρήσετε το είδος, όταν ενήλικα και νεαρά άτομα έρχονται για να ξεχειμωνιάσουν. Μάλιστα δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ατόμων που πέρασαν όλο τον χειμώνα στην Κρήτη ή στη Νάξο. Οι ελάχιστες καταγραφές των ανοιξιάτικων μηνών αφορούν μάλλον περιπλανώμενα άτομα.
Για την ασφαλή αναγνώριση πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο σχετικά μεγάλο μέγεθος, στα ψηλά και όχι σκουρόχρωμα πόδια και στη ταινία στο στήθος. Ακόμα μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι τόσο κινητικός όσο οι άλλοι σφυριχτές και δείχνει πιο άφοβος από αυτούς στην ανθρώπινη παρουσία. Τέλος, θα μπορούσε να μπερδευτεί μόνο με τον Μικρό Ερημοσφυριχτή (Charadrius mongolus), άλλο ένα ασιατικό είδος σφυριχτή, το οποίο όμως δεν έχει καταγραφεί ακόμα στην ελληνική επικράτεια.

Έλλη

Τα σπάνια πουλιά της Ελλάδας & Οι κίνδυνοι αφανισμού τους

Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί στον ελληνικό χώρο 450 είδη πουλιών, αλλά η βιβλιογραφία και τα υπάρχοντα δεδομένα τεκμηριώνουν απόλυτα την ύπαρξη ή εμφάνιση 407 ειδών, ενώ η παρουσία των υπολοίπων 43 θεωρείται ανεπιβεβαίωτη λόγω έλλειψης επαρκών αποδεικτικών στοιχείων. Ο αριθμός των ειδών που φωλιάζουν στην Ελλάδα ανέρχεται σε 240 περίπου, δηλαδή το 60% του συνόλου. Τα υπόλοιπα είναι πουλιά που διαχειμάζουν, περνούν από τη χώρα μας μεταναστεύοντας ή εμφανίζονται τυχαία και ακανόνιστα.
Από την απελευθέρωση και την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα, έχουν δημοσιευθεί περίπου 700 εργασίες για την ελληνική ορνιθοπανίδα. Αν και στη συντριπτική τους πλειοψηφία δημοσιεύθ ηκαν από αλλοδαπούς επιστήμονες, τα τελευταία 10-15 χρόνια εμφανίσθηκαν και αρκετοί Ελληνες ορνιθολόγοι που έβαζαν τις βάσεις για την ανάπτυξη της ορνιθολογίας στη χώρα μας, με ουσιαστικότερη και συστηματικότερη μελέτη των πουλιών της.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, στην Ελλάδα απαντώνται και 10 από τα είδη πουλιών που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από όλο τον κόσμο. Είναι τα λεγόμενα Παγκόσμια Απειλούμενα Είδη, για τα οποία η Ε.Ο.Ε. αναφέρει:

Αργυροπελεκάνος

'Ενα καλό παράδειγμα ουσιαστικής προστασίας, αφού η φύλαξη (από την ΕΟΕ και την Εταιρεία Πρεσπών) στις δύο αποικίες αναπαραγωγής στον Αμβρακικό και στις Πρέσπες, παράλληλα με την ενημέρωση του κοινού, έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η αποικία στον Αμβρακικό έχει διπλασιαστεί σε αριθμό ζευγαριών τα τελευταία δέκα χρόνια, ενώ αυτή στις Πρέσπες έχει πρόσφατα ξεπερά σει τα 400 ζευγάρια και είναι από τις σημαντικότερες στον κόσμο.
Νανόχηνα
Μικρή και σπάνια χήνα που ξεχειμωνιάζει σε υγρότοπους της Βόρειας Ελλάδας, κυρίως στον Εβρο και στην Κερκίνη. Η πρώτη καταγραφή της κατάστασης του είδους στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 80. Η ΕΟΕ προχωρεί φέτος, στα πλαίσια του ίδιου ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE με τη Λαγγόνα, στην προστασία του είδους μέσα από προστασία του βιοτόπου της και ενημέρ ωση του κοινού (ιδίως των κυνηγών).
Κοκκινόλαιμη χήνα 
Σχεδόν το σύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού αυτής της χήνας ξεχειμωνιάζει στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία, ενώ στην Ελλάδα το Δέλτα του Εβρου αποτελεί καταφύγιο σε περιπτώσεις βαρυχειμωνιάς. Αν και δεν υπάρχει συγκεκριμένο πρόγραμμα γι αυτήν, στην πράξη, θα ευνοηθεί από τα μέτρα προστασίας για τη Νανόχηνα. Βαλτόπαπια: Η πάπια αυτή συμπεριλήφθηκε πρόσφατα στον κατάλογο των Παγκόσμια Απειλούμενων Ειδών. Η ΕΟΕ έχει προχωρήσει σε απογραφή του είδους και έλαβε μέρος στη συνάντηση για την κατάρτιση του Σ.Δ. που έγινε στην Ουγγαρία τον Οκτώβριο του 1996. Προς το παρόν αναμένεται η τελική παρουσίαση του Σχεδίου Δράσης (Σ.Δ.), ώστε να καθοριστούν οι συγκεκριμένες δράσεις για την Ελλάδα.
Κεφαλούδι
Δεν υπάρχει άμεσα συγκεκριμένο πρόγραμμα για εφαρμογή του Σ.Δ. Οι πρόσφατες μεγάλες συγκεντρώσεις του είδους αυτού στη Β. Ελλάδα δημιουργούν νέες προϋποθέσεις που η ΕΟΕ εξετάζει αυτή τη στιγμή.
Στικταετός
Εκπρόσωπος της ΕΟΕ συμμετείχε στην κατάρτιση του Σ.Δ. για τα δύο είδη, σε συνάντηση που έγινε στη Λετονία το Νοέμβριο του 1996. Αναμένεται η τελική παρουσίαση του Σ.Δ., ώστε να καθοριΖ)τούν οι συγκεκριμένες ενέργειες.
Βασιλαετός
Το τελευταίο ζευγάρι στην Ελλάδα εξαφανίστηκε από το δάσος της Δαδιάς γύρω στο 1994. Ομως το 1996, ένα ζευγάρι ανακαλύφθηκε από αποστολή της ΕΟΕ σε απομονωμένη περιοχή των συνόρων. Προς το παρόν η ΕΟΕ δε δημοσιοποιεί το θέμα, καθώς η περιοχή δεν προστατεύεται και αναζητά χρηματοδότηση για τη συνέχιση της απαραίτητης έρευνας. Δυστυχώς, το ΕΚΠΑΖΠ έχει το θλιβερό προνόμιο να φιλοξενεί αρκετούς νεαρούς τραυματισμένους εκπροσώπους του είδους.
Κιρκινέζι
Το μικρό αυτό γεράκι φωλιάζει βασικά σε τρύπες και στα κεραμίδια παλιών σπιτιών και τρέφεται με μεγάλα έντομα που πιάνει σε χέρσες περιοχές και σε μη εντατικές, παραδοσιακές καλλιέργειες. Η ΕΟΕ, με χρηματοδότηση της Βρετανικής Εταιρείας Προστασίας των Πουλιών (RSPB), μελέτησε την κατάσταση του είδους στην Ελλάδα το 1994 και 1995 και εντόπισε σημαντικούς πληθυσμούς, ιδίως στη Θεσσαλία. Παράλληλα, έχουν γίνει και ορισμένες δοκιμαστικές εφαρμογές τεχνητών φωλιών.
Λεπτομύτα
Ενα από τα πιο σπάνια πουλιά του κόσμου. Ο πληθυσμός της ίσως να μην ξεπερνά τις λίγες δεκάδες άτομα. Τα περισσότερα από αυτά περνούν από την Ελλάδα κυρίως από το Δέλτα του Εβρου. Η ΕΟΕ συμμετέχει σε πρόγραμμα LIFE που άρχισε το 1996, μαζί με το Υπουργείο Γεωργίας, το ΕΚΒΥ και το Ινστιτούτο Φυσικής Ιστορίας του Βελγίου και επικεντρώνεται σε έξι ελληνικούς υγρότοπους.
Αιγαιόγλαρος
Η εντατική έρευνα της ΕΟΕ στο Αιγαίο τα δύο τελευταία χρόνια έριξε φως στη μέχρι τώρα άγνωστη κατάσταση του είδους στην Ελλάδα, αφού ανακαλύφθηκαν περισσότερες από 15 νέες αποικίες. Τα αποτελέσματα της έρευνας της ΕΟΕ οδήγησαν στην εκπόνηση ειδικού προγράμματος για προστασία, που χρηματοδοτήθηκε από το LIFE και ξεκίνησε την άνοιξη 1997.
Κάλλια

Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2012

Νίκος Καζαντζάκης

Ο Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1883 στο Ηράκλειο της Κρήτης, το οποίο εκείνη την εποχή αποτελούσε ακόμα μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο πατέρας του, Μιχάλης, ήταν έμπορος γεωργικών προϊόντων και καταγόταν από τους Βαρβάρους, όπου σήμερα βρίσκεται το Μουσείο Καζαντζάκη. Αφού ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στην γενέτειρά του και τη Νάξο, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1902 για να σπουδάσει νομικά.
Το 1906 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά γράμματα με το δοκίμιο «H Αρρώστια του Αιώνος» και το πρώτο του μυθιστόρημα «Όφις και Kρίνο». Το 1907 ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές στα νομικά, στο Παρίσι. Παράλληλα, παρακολούθησε τις διαλέξεις του υπαρξιστή φιλόσοφου Ανρί Μπερξόν και μελέτησε το έργο του Νίτσε. Και οι δύο αυτοί φιλόσοφοι άσκησαν τεράστια επίδραση πάνω του.
Μέσω του σωματείου αυτού συνδέθηκε φιλικά το 1914, με τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό. Μαζί ταξίδεψαν στο Άγιο Όρος, όπου διέμειναν περίπου σαράντα ημέρες, ενώ περιηγήθηκαν και σε πολλά ακόμα μέρη της Ελλάδας. Την περίοδο αυτή, ήρθε σε επαφή και με το έργο του Δάντη, τον οποίο ο ίδιος χαρακτηρίζει στα ημερολόγιά του ως έναν από τους δασκάλους του, μαζί με τον Όμηρο και τον Μπερξόν. Με τον Σικελιανό ονειρεύονται τη δημιουργία μιας νέας θρησκείας.
Τον Οκτώβριο του 1916 πραγματοποιεί το πρώτο του επιχειρηματικό βήμα. Ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη για να υπογράψει ένα συμβόλαιο για την αποκομιδή ξυλείας από το Άγιο Όρος. Τον επόμενο χρόνο προσπαθεί να εκμεταλλευτεί ένα λιγνιτωρυχείο στην Πελοπόννησο και προσλαμβάνει έναν εργάτη ονόματι Γιώργη Ζορμπά. Οι εμπειρίες αυτές θα μετουσιωθούν αργότερα στο μυθιστόρημα «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», που αναφέρεται στη φιλία ενός διανοούμενου μ' έναν πρωτόγονο λαϊκό άνθρωπο, γεμάτο όρεξη για ζωή. Ο χαρακτήρας του Ζορμπά είναι η προσωποποίηση της μπερξονικής ιδέας της «ζωικής ορμής». Το 1918 γνωρίζει και συνδέεται αισθηματικά με την Έλλη Λαμπρίδου.
Από τα νεανικά του χρόνιαν ο νους του Καζαντζάκη είναι ανήσυχος, η ψυχή του βασανίζεται από αγωνίες και από προβλήματα θεμελιακά, μια αγωνία μεταφυσική και υπαρξιακή, όπως τονίζουν οι μελετητές του έργου του. Ανησυχίες θρησκευτικές τυραννούν τον άπιστο αυτό νιτσεϊστή. Ιδιαίτερα η μορφή του Χριστού –«αυτή η ένωση, η τόσο μυστηριώδης και τόσο πραγματική του ανθρώπου και του Θεού», όπως γράφει σ' ένα γράμμα του– τον παρακολουθεί σαν έμμονη ιδέα από τα νεανικά του χρόνια ως το τέλος της ζωής του. 



 Πηγή:www.sansimera.gr
Τάσος

Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2012

Λαγγόνα, Βασιλαετός



Η Λαγγόνα είναι υδρόβιο πουλί που συγγενεύει με τον κορμοράνο, αλλά είναι πολύ πιο μικρόσωμο από αυτόν. Το μήκος του σώματος της φτάνει τα 45-50εκ. και το άνοιγμα των φτερών της τα 80-90εκ. Το πτέρωμά της είναι σκούρο καφέ, σχεδόν μαύρο, ενώ το κεφάλι της είναι καφετί. Έχει κοντό ράμφος και μακριά ουρά. Το θηλυκό και το αρσενικό μοιάζουν μεταξύ τους αρκετά.
Βασιλαετός (Aquila heliaca) είναι ο σπανιότερος αετός της Ελλάδας και ένα από τα σπανιότερα αρπακτικά πουλιά των χωρών της Μεσογείου. Τρέφεται με τρωκτικά, ερπετά και άλλα μικρά ζώα, που πιάνει με τα δυνατά νύχια και το ράμφος του. Κάθε ζευγάρι γεννά 2-3 αυγά. Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας υπάρχουν 10 ζευγάρια βασιλαετών, 6 από αυτά στα δάση της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Συνολικά στο κόσμο έχουν βρεθεί 600 με 900 ζευγάρια. Η δραματική μείωση του αριθμού αυτών των πανέμορφων και τόσο χρήσιμων πουλιών, οφείλεται στο παράνομο κυνήγι, στα γεωργικά δηλητήρια και στη συρρίκνωση των δασών.
Έχει ύψος 78-85 εκ. και είναι ένας από τους πιο σπάνιους αετούς της Ελλάδος. Κινδυνεύει άμεσα να εξαφανιστεί. Φωλιάζει σε δέντρα, πάντα σε χαμηλό υψόμετρο , συχνά στην περιφέρεια μεγάλων υγρότοπων και τρέφεται κυρίως με μικρά θηλαστικά.
Παναγιώτης

Η βλάστηση της Ελλάδας

Στην Ελλάδα, λόγω του πολύμορφου ανάγλυφου (οροσειρές, βουνά, οροπέδια, πεδιάδες κ.λπ.) έχουμε μεγάλη ποικιλία φυτών, δηλαδή πλούσια χλωρίδα.
Ταυτόχρονα το ανάγλυφο αυτό δημιουργεί διαφορετικά υψόμετρα με αποτέλεσμα σε πολλές περιοχές του τόπου μας να παρατηρούνται μεγάλες διαφορές στις βροχοπτώσεις και στη θερμοκρασία. Αυτές οι διαφορετικές τοπικές συνθήκες συμβάλλουν στη μικρή ή μεγάλη ανάπτυξη των φυτών της περιοχής. Δηλαδή δημιουργούν πλούσια ή φτωχή βλάστηση στην περιοχή.
Όπως αναφέραμε, το διαφορετικό ανάγλυφο διαμορφώνει ειδικές τοπικές συνθήκες, οι οποίες καθορίζουν το είδος της βλάστησης που μπορεί να αναπτυχθεί σε μια περιοχή. Τα διαφορετικά είδη βλάστησης, τα οποία παρατηρούνται στη χώρα μας, σχηματίζουν τις εξής ζώνες βλάστησης:
Η μεσογειακή ζώνη βλάστησης (μακία)
Η ζώνη αυτή εκτείνεται κατά μήκος των ακτών της Ελλάδας και στα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου Πελάγους. Στις περιοχές αυτές υπάρχουν 
φρύγανα (αγκαθωτοί ημίθαμνοι),θυμάρι, χαλέπι, πουρνάρια κ.λπ. και το υψόμετρο φθάνει περίπου μέχρι 600 μ..


Παραμεσογειακή ζώνη βλάστησης
Ως συνέχεια της προηγούμενης ζώνης συναντάμε την παραμεσογειακή ζώνη, στην οποία κυριαρχούν τα φυλλοβόλα πλατύφυλλα δάση. Η ζώνη αυτή εκτείνεται στις περιοχές που έχουν υψόμετρο από 600 μ. έως 1200 μ..

Ζώνη ψυχρόβιων κωνοφόρων
Η ζώνη αυτή βρίσκεται στα υψηλά όρη της Βόρειας Ελλάδας σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 800 μ. και αποτελείται από ψυχρόβια κωνοφόρα δέντρα. Εδώ συναντάμε δάση της δασικής πεύκης, της ερυθρελάτης και της λευκής ελάτης.
Ζώνη δασών οξυάς – ελάτης και κωνοφόρων (ορεινή, υπαλπική)
Η ζώνη αυτή εκτείνεται στις ορεινές περιοχές τις Στερεάς Ελλάδας, της Πελοποννήσου, καθώς και της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας. Σ' αυτήν συναντάμε κυρίως την καστανιά
,

την ελάτη 
και την οξιά, 
οι οποίες σχηματίζουν μικτά ή απλά δάση. Το υψόμετρο εδώ ανέρχεται έως 1.700 — 1.800 μ..
Ζώνη υψηλών ορέων (αλπική)
Τη συναντάμε στα υψηλά όρη της χώρας μας και σε υψόμετρα από 1.700 έως 2.900 μ.. Αποτελείται από ποώδη κυρίως βλάστηση, με διάσπαρτους μικρούς θάμνους, όπως η ξεραγκαθιά και πολλά είδη από πανέμορφα αγριολούλουδα.


Γεωγραφικό γλωσσάριο
Βλάστηση: ο τρόπος, με τον οποίο αναπτύσσονται οι φυτικοί οργανισμοί σε μια περιοχή
Ποώδης βλάστηση: τα χαμηλά φυτά
Ψυχρόβιο φυτό: το φυτό που αναπτύσσεται σε μεγάλα υψόμετρα με σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες όλο το χρόνο